«Από την ιστορία μαθαίνουμε πως τίποτα δε γίνεται τυχαία, αλλά όλα έχουν τις αιτίες τους.»
Πολύβιος
Η συνήθης προσέγγιση, που υιοθετείται κατά τη διδασκαλία των Μαθηματικών, δηλαδή η παράθεση της θεωρίας αποστασιοποιημένης από τις ρίζες και τις απαρχές της, ίσως, για τους μη μυημένους μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, να λειτουργεί, τις περισσότερες φορές, αποθαρρυντικά. Σε κάποιες περιπτώσεις, η φαντασία τους, η δημιουργικότητά τους και η έμφυτη επιθυμία τους για διερεύνηση, ενδεχομένως, να επισκιάζεται από την εμπλοκή τους μ’ ένα άρτια δομημένο, “προκτισμένο” μαθηματικό περιβάλλον. Έτσι, σ’ αυτό το πλαίσιο, αρκετές φορές, το διδακτικό αντικείμενο προβάλλεται ως απροσπέλαστο ή και ως απρόσιτο, τουλάχιστον, σε κάποιο βαθμό.
Εξάλλου υπάρχουν δύο όμοιες διαδρομές:
Απ’ τη μια πλευρά, η ιστορική εξέλιξη κι η πορεία των Μαθηματικών μέσα στους αιώνες και απ’ την άλλη η ψυχοσωματική εξέλιξη και μαθηματική ωρίμανση των μαθητών κατά την πορεία τους στο σχολείο. Οι ιστορικές αναφορές, με τις προσεγγίσεις και τα πρότυπα της αντίστοιχης εποχής, πολλές φορές είναι πιο κοντά διαισθητικά και εννοιολογικά σ’ εκείνους απ’ ότι οι αναπαραστάσεις και ο φορμαλισμός της σύγχρονης παραγωγικά δομημένης θεωρίας.
Γιατί όχι; Η Ιστορία των Μαθηματικών θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως “γνώμονας” κατά τη μαθηματική διαδρομή των μαθητών στο σχολείο.
Άλλωστε, κάθε μαθηματικό πεδίο, διαμορφώνεται από τις “καταβολές” του και από τις προγενέστερες εκδοχές του. Όταν η διαπραγμάτευσή του συνοδεύεται από τέτοιες αναφορές, αυτομάτως, μεταβάλλεται σε κάτι οργανικό στη συνείδηση των μαθητών. Η ρευστότητα και η δυναμική του στο χρόνο, το μετατρέπει σε κάτι απτό και το νοηματοδοτεί, αφού, τελικά, πρόκειται για κάτι που υπήρξε, μεταβλήθηκε και οριστικοποιήθηκε, πολλές φορές έξω από το χώρο και τον χρόνο των Μαθηματικών εξυπηρετώντας τις ανάγκες μιας εποχής, ενός τόπου κι ενός λαού.
Επίσης, η γνωριμία των μαθητών με την κουλτούρα και τη γενικότερη κοσμοθεωρία μιας επιστημονικής ομάδας, ενός λαού, μιας συγκεκριμένης εποχής σε κάποιον τόπο, συνδέει τα μαθηματικά επιτεύγματα με τις γεωγραφικές, πολιτισμικές, πολιτικές, κοινωνικοοικονομικές συνθήκες αναδεικνύοντας τη σχέση αλληλεπίδρασης και αλληλεξάρτησής τους.
Από την άλλη πλευρά, η προτροπή τού, κατά τον E.T. Bell, “Πρίγκηπα των Μαθηματικών”, Γιόχαν Καρλ Φρίντριχ Γκάους :
« Όταν ολοκληρωθεί ένα κτίριο δεν πρέπει να φαίνεται ούτε το παραμικρό ίχνος από τη σκαλωσιά …»
θα μπορούσε να εκληφθεί ως μια σοφή παραίνεση οριοθέτησης της ενσωμάτωσης των ιστορικών στοιχείων στη διδασκαλία των Μαθηματικών.
«Η ιστορία διδάσκει τα πάντα, ακόμα και το μέλλον.»
Αλφόνς Μαρί Λουί Ντε Λαμαρτέν
